Czy noworodek cię rozpoznaje? Czy potrafi rozróżniać kolory? Jak później rozwija się jego wzrok? Które zabawki pomagają rozwijać ten zmysł? Przeczytaj, co mówią najnowsze badania.
Gałki oczne noworodka poruszają się, źrenice zwężają i rozszerzają, maluch umie mrugać i śledzić wzrokiem poruszające się przedmioty. Widzenie to jednak nie tylko rejestrowanie obrazów, ale także ich interpretowanie. Mózg musi się tego dopiero nauczyć. Słuch, smak, dotyk, nawet węch doskonalą się już w życiu płodowym dziecka, ze wzrokiem jest inaczej. W macicy jest ciemno, dlatego dziecko uczy się widzieć dopiero po urodzeniu (przedtem mózg ćwiczy „na sucho” – sam wysyła implusy do odpowiednich miejsc w korze mózgowej). Nauka widzenia będzie trwała wiele miesięcy.
Co widzi noworodek
Choć nie możemy go o to zapytać, dzięki badaniom naukowym sporo już wiemy na ten temat.
Tygodniowe dziecko:
- potrafi odróżnić dwa przedmioty, jeśli nie znajdują się zbyt blisko siebie, inaczej zlewają mu się w jedno;
- zauważa tylko kontrastowe zestawienia (duże wzory, wyraźne kontury, jaskrawe barwy);
- nie spostrzega wszystkich kolorów (zieleń i czerwień widzi lepiej niż błękit);
- nie lubi silnego światła (w pobliżu żarówki silniejszej niż 25 W zamyka oczy w odruchu obronnym, natomiast spokojnie bada wzrokiem otoczenie w ciemności i w półmroku);
- widzi 30 razy mniej ostro niż dorosły;
- ma dobrze rozwinięte tzw. widzenie peryferyjne, dzięki czemu to, co znajduje się na obrzeżach pola widzenia, widzi dokładniej niż to, co w centrum (dorosły odwrotnie);
- potrafi skupić wzrok tylko w wąskim przedziale odległości – między 18 a 75 cm (a ty instynktownie pochylasz ku niemu twarz na najdogodniejszą dla niego odległość 20-25 cm);
- nie umie zobaczyć głębi, jego świat jest dwuwymiarowy jak malowidła egipskie;
- zauważa ruch, zwłaszcza powolny;
- woli oglądać ludzkie twarze niż przedmioty (dłużej zatrzymuje na nich wzrok).
[smartads]
Tak rozwija się wzrok
Drugi miesiąc
Dziecka zaczyna skupiać wzrok – potrafi wpatrywać się w jeden przedmiot nieprzerwanie nawet przez pół godziny. Świadczy to o tym, że kontrolę nad pracą gałek ocznych zaczyna sprawować kora mózgowa (a nie jak dotąd ośrodki podkorowe), a widzenie peryferyjne ustępuje widzeniu centralnemu. A ty masz wrażenie, że dziecko nie tylko na ciebie patrzy, ale nareszcie cię widzi. Teraz warto zadbać o to, by maluch miał na czym zawiesić wzrok. Do szczebelków łóżeczka przymocuj sznurek, a do niego przyczep różne przedmioty: czerwony lejek, srebrną łyżkę, żółtego słonika, dużą fotografię dziadka. Powinny one wisieć w odległości około 20-25 cm od twarzy dziecka. Pamiętaj, żeby często zmieniać dekoracje. Dobrą zabawką jest także karuzela z pozytywką – dziecko lubi śledzić jej powolny ruch.
Trzeci miesiąc
W korze mózgowej wytworzyło się już tyle połączeń między neuronami, że dziecko potrafi płynnie wodzić oczami za poruszającym się przedmiotem (przedtem ruchy gałek ocznych były skokowe i chaotyczne). Zdolność widzenia szczegółów wzrasta na tyle, że pod koniec trzeciego miesiąca maluch umie dostrzec guziki na twojej bluzce, oczy misia, kwiatki na kocyku. Przez pierwsze pół roku ostrość widzenia poprawia się w tempie ekspresowym, w drugim półroczu już nieco wolniej. Dobrą zabawką będą niewielkie kolorowe grzechotki nanizane na gumkę – ich drobne elementy zaciekawią malucha, a może uda mu się nawet ich dosięgnąć? Pod koniec trzeciego miesiąca niemowlę potrafi już wyciągać ręce ku przedmiotom i mocno chwytać to, co trafi do rączki; dbaj więc o to, by nad jego łóżkiem nie wieszać nic niebezpiecznego.
Czwarty miesiąc
Dziecko staje się wrażliwe na kolory i różne odcienie szarości; zaczyna rozróżniać także barwy pastelowe czy złamane. Teraz mogą go zaciekawić czarno-białe fotografie lub delikatny szlaczek na tapecie.
[smartads]
Piąty miesiąc
Między drugim a piątym miesiącem niemowlę przechodzi od niemal całkowitej niezdolności widzenia trójwymiarowego do widzenia głębi, dzięki czemu zaczyna prawidłowo oceniać odległość. Wyciąga rączki ku zabawkom, potrafi je pochwycić i długo im się przypatruje. Zadbaj o to, by mogło dotykać nie tylko plastiku.
Szósty miesiąc
Od trzeciego do szóstego miesiąca malucha uczy się przewidywać, gdzie znajdzie się za chwilę poruszający się przedmiot. Jeśli masz dosyć podnoszenia wyrzucanych z wózka zabawek, pomyśl, że dziecko właśnie ćwiczy zmysł wzroku (a przy okazji odkrywa związki przyczynowo-skutkowe). Ostrość wzroku, widzenie trójwymiarowe, koordynacja wzrokowo-ruchowa są już tak rozwinięte, że maluch potrafi podnieść nawet malutki paproszek.
źródło: edziecko